czwartek, 11 stycznia 2007

Psalm 106

Psalm 106 (tłum. Jakuba Wujek 1599 r.)

Alleluja
1•WYZNAWAJCIE PANU, BOĆ DOBRY, bo na wieki miłosierdzie jego./ 2• Któż wysłowi możności Pańskie? Da w posłuch wszytkie chwały jego?/ 3• Błogosławieni, którzy strzegą sądu, a czynią sprawiedliwość na każdy czas./ 4•Wspomni na nas, Panie, w upodobaniu ludu twego, nawiedź nas przez zbawienie twoje,/ 5• abyśmy oglądali dobra wybranych twoich i rozweselili się weselem ludu twego: abyś był pochwaleń z dziedzictwem twoim./ 6• Zgrzeszyliśmyć z ojcy naszymi, niesprawiedliwieśmy czynili, nieprawość popełnili./ 7• Ojcowie naszy w Egipcie nie zrozumieli dziwów twoich, nie pamiętali na wielkość miłosierdzia twego. I drażnili, gdy wstępowali w morze, w Morze Czerwone./ 8• I wybawił je dla imienia swego, aby okazał możność swoje./ 9• I sfukał Morze Czerwone i wyschnęło, i przewiódł je przez głębokości jako przez puszczą./ 10• I wybawił je z ręki tych, którzy ich nienawidzieli, i wykupił je z ręki nieprzyjacielskiej./ 11•I okryła woda te, którzy ich ciążyli: jeden z nich nie został./ 12•I uwierzyli słowom jego i wysławiali chwałę jego./ 13• Prędko odprawili, zapomnieli uczynków jego a nie czekali rady jego./ 14• I byli zjęci chciwością na puszczy, i kusili Boga na miejscu bezwodnym./ 15• I dał im prośbę ich, i przepuścił nasycenie na dusze ich./ 16• I rozdrażnili Mojżesza w obozie, Aarona, świętego Pańskiego./ 17• Otworzyła się ziemia i pożarła Datana, i okryła zbór Abironów./ 18•I zapalił się ogień w ich zborze, płomień popalił grzeszniki./ 19•I uczynili cielca przy Horeb, i kłaniali się rycinie./ 20•I przemienili chwałę swą w podobieństwo cielca jedzącego trawę./ 21•Zapomnieli Boga, który je zbawił, który czynił wielkie rzeczy w Egipcie,/ 22• dziwy w ziemi Cham, straszne rzeczy na Czerwonym Morzu./ 23• I rzekł, że je miał wytracić: by był Mojżesz wybrany jego nie zastawił się w przełomieniu przed oczyma jego, aby był odwrócił gniew jego, żeby ich nie wytracał./ 24• I za nic sobie nie mieli ziemie pożądliwej, nie wierzyli słowu jego./ 25• I szemrali w namiotach swoich, nie słuchali głosu Pańskiego./ 26• I podniósł rękę swoje na nie, aby je położył na puszczy./ 27•Ażeby porzucił nasienie ich między narody i rozproszył je po ziemiach./ 28•I poświęcili się Beel Fegorowi, i jedli ofiary umarłych./ 29• I wzruszyli go ku gniewu wynalazkami swemi, i zstał się w nich więtszy upadek./ 30• I stanął Finees, i ubłagał, i przestała porażka./ 31•I poczytano mu ku sprawiedliwości, od narodu do narodu aż na wieki./ 32• I wzruszyli go ku gniewu u Wód Sprzeciwieństwa, i utrapiony był Mojżesz dla nich./ 33•Że rozdrażnili ducha jego i wyraził usty swymi./ 34• Nie wygładzili poganów, o które im był Pan rzekł./ 35• I pomieszali się z pogany, i nauczyli się uczynków ich./ 36•I służyli rycinom ich, i zstało się im na upad./ 37• I ofiarowali syny swoje i córki swoje czartom./ 38• I wylewali krew niewinną, krew synów swoich i córek swoich, które ofiarowali rycinam Chananejskim. I splugawiona była ziemia krwiami / 39•i zeszpecona ich uczynkami, i cudzołożyli w wynalazkach swoich./ 40• I rozgniewał się Pan zapalczywością przeciw ludowi swemu, i obrzydził sobie dziedzictwo swoje./ 41•I podał je w ręce poganom, i panowali nad nim, którzy je mieli w nienawiści./ 42• I ciążyli je nieprzyjaciele ich, i byli uniżeni pod rękami ich./ 43•Często je wybawiał. ale oni do gniewu go przywodzili radami swymi i poniżeni byli dla nieprawości swoich./ 44• I widział, kiedy byli uciśnieni, i wysłuchał ich modlitwę./ 45•I wspomniał na testament swój, i żal mu było według wielkości miłosierdzia swego./ 46•I dał je na miłosierdzie, przed oczyma wszytkich, którzy je byli poimali./ 47•Wybawźe nas, Panie Boże nasz, a zgromadź nas z narodów, abyśmy wyznawali imieniowi twemu świętemu, a chlubili się w chwale twojej./ 48•Błogosławiony Pan Bóg Izraelski od wieków aż na wieki, a niechaj rzecze wszytek lud: Stań się, stań się!

Teologia Psalmu 106

Celem autora było uwielbienie Jahwe za wielkie Jego czyny dokonane dla dobra narodu. To uwielbienie powinno być tym większe, że Izrael nie był godny tych łask, gdyż był niewierny bożym nakazom. Za wszystkie Boże łaskawości odpłacał się niewdzięcznością. Gdy groziła mu kara, wstrzymywało gniew Boży wstawiennictwo Mojżesza (w 23), czy Pinchasa (w 30) a szczególnie przypomnienie zawartego przymierza (w 43). Zachariasz wielbi Boga, że nawiedził swój lud i wyzwolił go od wrogów. Św. Paweł rozwija w :iście do Rzymian naczelną ideę Psalmu 106 pisząc: „Przyjrzyj się więc dobroci i surowości Bożej. Surowość okazuje się wobec tych co upadli, a dobroć Boga wobec Ciebie jeśli tylko wytrwasz.

ks. prof. Stanisław Łach

Osnowę Psalmu stanowi historia Izraela. Niektórzy egzegeci nazywają ten Psalm generalną spowiedzią Izraela. Podział utworu na części pozwoli lepiej pokazać jego strukturę. Każdej części nadam tytuł odnoszący się do wydarzenia o którym mówi oraz wypiszę słowa kluczowe.
Część 1 (1-6) – Spowiedź Izraela /Zgrzeszyliśmyć, niesprawiedliwieśmy czynili, nieprawość popełnili/;
część 2 (7-12) – Wyjście z Egiptu /nie zrozumieli, nie pamiętali, I drażnili/;
część 3 (13-15) – Opowiadanie o przepiórkach / odprawili, zapomnieli, nie czekali/;
część 4 (16-18) – Bunt Datana i Abirama /rozdrażnili/;
część 5 (19-23) – Kult złotego cielca /uczynili, kłaniali się, przemienili, zapomnieli/;
część 6 (24-27) – Bunt po powrocie wywiadowców z Kanaanu /za nic sobie nie mieli, nie wierzyli, nie słuchali/;
część 7 (28-31) – Bałwochwalstwo w Baal Peor /poświęcili się, jedli ofiary, wzruszyli go ku gniewu/;
część 8 (32-46) – Kuszenie Jahwe w Meriba /rozdrażnili ducha, nie wygładzili, pomieszali się, ofiarowali syny swoje i córki swoje czartom, wylewali krew niewinną, krew synów swoich i córek swoich, które ofiarowali rycinam Chananejskim. I splugawiona była ziemia krwiami/;
część 9 – zakończenie / wybawźe nas, zgromadź nas, abyśmy wyznawali imieniowi twemu świętemu, a chlubili się w chwale twojej/.
Rzetelne poznanie przeszłości swojej rodziny, miasta, ojczyzny prowadzi do właściwego sądu. Tak jak my osądzamy naszych ojców tak też nas będą osądzać nasze dzieci. Rzetelne poznanie i właściwy sąd są możliwe tylko w prawdzie. Każdy dzień życia jest wysławianiem Bożej chwały, ale też każdy dzień skrywa ciemność niewierności, zdrady, bałwochwalstwa. Jak patrzy na świat, ludzi i samego siebie człowiek, który o swoich ojcach czy dziadkach miał odwagę powiedzieć: „ I ofiarowali syny swoje i córki swoje czartom. I wylewali krew niewinną, krew synów swoich i córek swoich, które ofiarowali rycinam Chananejskim. I splugawiona była ziemia krwiami i zeszpecona ich uczynkami, i cudzołożyli w wynalazkach swoich.”. Może warto mu zaufać i na postawione na początku Psalmu pytanie: „ Któż wysłowi możności Pańskie? Da w posłuch wszytkie chwały jego?” odpowiedzieć: „Ja chciałbym spróbować!”

Wiesław Gdowicz

Rozgłaszać wieść o doznanym dobrodziejstwie, to życzyć innym, by także je otrzymali wyrzekając się zawiści. Rozradować się dobrodziejstwem, które otrzymali inni, to stać się godnym obdarowania.

Paul Beauchamp SJ